Ransuil (Asio otus) is een relatief grote uil, in heel Europa met uitzondering van IJsland.

Opvallend aan het uiterlijk van de ransuil zijn met name de lange oorpluimen, die overigens geen echte oren zijn. Het verenkleed is aan de bovenzijde roestgeel met zwartbruine vlekken en strepen, en verder is de vogel grijsbruin gevlekt en gestreept. De lichtgele onderzijde vertoont brede donkere lengtestrepen en fijne dwarsstreepjes.
Het legsel bestaat gewoonlijk uit vier tot zes glanzend witte, ronde eieren.
Net als de meeste uilen is ook de ransuil vooral actief als het donker is (in tegenstelling tot velduil, die ook overdag actief is). De ransuil jaagt op knaagdieren en rustende vogels.
Komt voor in bosachtige gebieden met naaldbomen en open terreinen. In de winter verblijven ransuilen graag in elkaars gezelschap. In hun roestplaatsen, gemeenschappelijke slaapplaatsen in naaldbomen, struiken, knotwilgen of wilde hagen, rusten ze soms in grote groepen tot wel 100 exemplaren.
Deze uil is in 2004 als kwetsbaar op de Nederlandse Rode Lijst gezet.
De soort staat niet op de Vlaamse Rode Lijst.