Paarse schijnridderzwam (Lepista nuda) is een zeer algemeen voorkomende paddenstoel uit de familie Tricholomataceae.

Heeft blauwachtig lila tot bruine hoed, naar de rand toe roze tinten, bij opdrogen lichter van kleur. De hoed heeft in jonge staat een vlakke tot gewelfde vorm, later vertoont de rand een golvend patroon. De hoedrand kan daarbij inscheuren. Hoed diameter 6-12 cm. Steel is lila, 5-9 cm en bedekt met fijne vlokken of vezels, voet is soms knotsvormig en sterk verbreed.
De lamellen zijn paars en liggen dicht naast elkaar. Het vlees heeft een typische, zoet-aromatische geur en smaak. Bij jonge exemplaren is het vlees paars, later wordt het bleker.
De paarse schijnridderzwam groeit in de zomer en het najaar (september tot november) alleenstaand of in groepen (kan een heksenkring vormen) op een humusrijke of voedselrijke grond. De soort komt voor in loof- en naaldbossen en licht-beboste terreinen in Europa, Noord-Amerika en Australië.
Het is een typische saprofyt.