Blauwalgen, blauwwieren (Cyacteanobria) zijn een groep van prokaryote organismes.

Als er weinig of geen stroming op een waterloop of vijver zit, bestaat de kans bij warm weer dat er cyanobacteriën of blauwalgen beginnen te bloeien. Ze vormen een blauwgroene, soms roodbruine, olieachtige laag op het water en houden gezondheidsrisico's in voor mens en dier. Blauwalgen komen voor in zoet als in zout water en zijn eigenlijk geen algen, maar bacteriën, er zijn meer dan 2000 soorten, ze behoren tot oudste levensvormen op aarde.
Wat ze wel met echte algen gemeen hebben, is hun vermogen om aan fotosynthese te doen. Bij fotosynthese wordt CO2 omgezet naar biomassa en zuurstof met behulp van zonlicht.
Als de olieachtige laag op het water dikker wordt en het wier dichter op elkaar drijft, sterven de blauwwieren af en komen er giftige stoffen vrij die schadelijk kunnen zijn voor mens en dier. Via de mond, via de huid en bij inademing kunnen er bijhorende gezondheidsklachten ontstaan zoals diarree en braken, irritatie van de ogen, oren en huid en hoofdpijn, luchtwegklachten, allergische reacties en astma.
Overdag piekt het zuurstofgehalte in het water als gevolg van de massale fotosynthese . Maar ’s nachts verbruiken de algen veel zuurstof waardoor het zuurstofgehalte scherp daalt.